Excursieverslagen Oisterwijkse vennen 2005.

Floristische Werkgroep KNNV Eindhoven.	november 2005
Excursieverslagen Oisterwijkse vennen 2005. _{John Bruinsma.}	Versie: 11-12-2006

Belversven
Staalbergven
Goorven
Witven
Van Esscheven
voormalig grasland bij het Winkelsven
een drasse plek in het Banisveld
aanvulling op Excursieverslag Winkelsven 2004

Inleiding
Vennen
Op verzoek van Leo de Bruijn, onderzoekscoördinator van Natuurmonumenten, zijn enige leden van de Floristische Werkgroep van de KNNV - Eindhoven enige dagen op excursie geweest naar enkele Oisterwijkse vennen:
Belversven
Staalbergven
Voorste Goorven, eerste deel
Voorste Goorven, grootste deel
Middelste Goorven
Achterste Goorven
Witven
Van Esscheven

We hebben in juli en augustus 2005 het voorkomen van hogere planten en (veen-)mossen onderzocht. De gebruikte methode sluit aan bij de manier waarop de Characeae Werkgroep Eindhoven vennen heeft beschreven in 1991 en '92 (Bruinsma, 1994). Op zijn beurt was deze methode afgeleid van het doctoraalonderzoek van Karin Hofman en Mirjam Janssen in 1984 en '85 (Hofman en Janssen, 1986). Waar dit zinnig was, zijn het open water en de zone tussen hoog- en laagwater apart beschreven.
In het onderzoek zijn de volgende schalen gebruikt:
Voor het beschrijven van alle soorten in de oeverzone en het open water:
r = enkele planten; verder het percentage bedekking: <1, 1 t/m 100%.
Voor het lokaliseren van bijzondere soorten is gebruik gemaakt van Amersfoort-coördinaten, vastgesteld met GPS, en voor de schaal is de FLORON-Rode lijst schaal gebruikt:

Er konden enkele waarnemingen worden toegevoegd tijdens de excursie van de Plantensociologische Kring Nederland op 2 september 2005.

De excursiegangers zijn geen mossenspecialisten. De namen van enige mossen zijn gecontroleerd en zonodig verbeterd door Marleen Smulders, Best. Het materiaal van Sphagnum subnitens (Voorste Goorven) en van Warnstorffia exannulata (=Drepanocladus exannulatus) (Staalbergven) bevindt zich in haar herbarium. De benoemde soorten en vooral de schatting van de bedekking blijven voor rekening van de auteur.

Het materiaal van Utricularia intermedia (Belversven) bevindt zich in het herbarium van de Floristische Werkgroep Eindhoven. Daar ligt ook een plant van Drosera rotundifolia. In het veld werd vermoed dat deze plant de kruising tussen Drosera intermedia en rotundifolia zou zijn, maar Wout Holverda (Nationaal Herbarium) concludeerde anders.

Overige plaatsen
Daarnaast heeft Leo de Bruijn gevraagd naar een soortenlijst van het Winkelsven-zuid: het gedeelte ten zuiden van de dijk. Er is een totale soortenlijst gemaakt, met daarop aangegeven welke soorten (ook) in en bij de poel voorkomen. En er is een Bijzondere soortenlijst gemaakt, waaronder kranswieren.

In een natte laagte in het Banisveld wordt een kranswier vermeld.

Tenslotte in dit verslag een aanvulling op het vorig jaar verschenen verslag over de excursie naar het Winkelsven.

Literatuur

Bruinsma, John, 1994. Vennen in Midden-Brabant, opnieuw bezocht in 1991 en 1992. Characeae Werkgroep Eindhoven, Breugel.
Dam, H. van, 1983. Vennen in Midden-Brabant. Rijksinstituut voor Natuurbeheer, Leersum. RIN-rapport 83/23.
Hofman, Karin & Mirjam Janssen, 1986. Historische ontwikkelingen van vennen in Midden Brabant, qua vegetatie en waterchemie en een beschrijving van de huidige toestand. Doctoraalverslag voor het hoofdvak Aquatische Oecologie; verslag 210 van het Laboratori-um voor Aquatische Oecologie, Katholieke Universiteit Nijmegen, in samenwer-king met Rijksinstituut voor Natuurbeheer, Leersum.
Bruinsma, John, 2004. Verslag Excursie Floristische Werkgroep naar het Winkelsven, Kampina, 27 juni 2004. Kijk op de website van de Floristische Werkgroep KNNV afdeling Eindhoven. Selecteer Publicaties / Verslagen.

NAAM VEN Belversven
Van het Belversven zijn 6 soortenlijsten gemaakt: 2 vanuit de boot (open water en de oever voor zover te overzien vanuit de boot) en 4 lopend langs de oever: de west-, de noord-, de oost en de zuidoever. Ook zijn er bijzondere soortenlijsten gemaakt.

DEEL	open water en een strook van de oever
DATUM+OPN.NR	2005072101
OW-COORD,	145,25
NZ-COORD,	398,2
GEBRUIK	visvijver
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFTILLEN	zie opmerkingen

OPEN WATER
LENGTEm	470
BREEDTEm	200
DIEP cm	250
KL.WA.	bruin-groen
HELDERHEID	troebel
BOD.ZICHT	nee
VLIES(bed)%	0
pH	6,5
EGV	110
SAP MINcm	5
SAP GEMcm	10?
SAP MAXcm	?, veel
MONSTERWIJZE	langs de oever gevaren
DOOD HOUT	geen
BED TOTAAL%	<1
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	<1
BED SUBMERS%	0

OEVERZONE
DEF	voor zover te overzien vanuit de boot
BREED MINm	0
BREED GEMm	0,5
BREED MAXm	2
HOOGcm	0
SAP MINcm	0
SAP GEMcm	0
SAP MAXcm	0
SCHADUW	over-schaduwd; alleen de eigen schaduw.
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	100
BED MOS%	0
wv VEMO%	0
BED KRUID%	50
BED STRUIK%	60
BED BOOM%	0

Het water wordt over een stuwtje afgevoerd naar de Rosep. Het is volgens Wim Cornelissen, bijna gepensioneerd boswachter van NM, begin dit jaar hoger opgezet dan ooit in de historie. Inmiddels is het plm 20 cm gezakt.

Er zijn 20-30 drijftillen, <1% bedekking van het water. De meeste liggen (vast?) tegen de oever. Op de drijftillen is genoteerd: Cicuta virosa, Alnus glutinosa, Phragmites australis, Carex pseudocyperus, Lythrum salicaria, Scutellaria galericulata, Salix cinerea, Lysimachia vulgaris, Bidens frondosa, Calamagrostis canescens, Betula pubescens, Carex curta, Rumex hydrolapathum, Carex elata en Galium palustre.

De westrand is een groot wilgenbos. Daarvoor staat plaatselijk Phragmites australis en/of Typha angustifolia en/of Schoenoplectus lacustris. De noordrand is een lagere vegetatie met vooral Myrica gale. In de noordoosthoek zijn wat verder uit de rand veenmosslenken met Eriophorum angustifolium te zien. De oostrand heeft een verlandingzone die vanaf het water begint met een Typha angustifolia-zone die overgaat in Phragmites australis met weinig Salix cinera en Alnus glutinosa. Daarachter ligt een brede verlandingzone. De zuidrand is in het oosten vooral een rietkraag met daarachter open water en verlandingzones, in het midden en westen een wilgenbos zoals in de westrand.

Volgens Wim Cornelissen was het ven plm. 50 jaar geleden helder en groeide er Krabbenscheer. Het is vertroebeld door het uitzetten van karpers.

DEEL	De westoever vanaf de steiger tot in het noorden de overgang van Salix-bos naar Myrica+Betula-struweel
DATUM+OPN.NR	2005072102
COORD	van 145,25/398,04 tot 145,13/398,48
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	nee
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OEVERZONE
DEF	Het moerasbos van de droge rand tot het open water. Alleen voor zover te overzien vanaf de oever (plm 10 m).
BREED MINm	10
BREED GEMm	25
BREED MAXm	100
HOOGcm	0
SAP MINcm	veel
SAP GEMcm	veel
SAP MAXcm	veel
SCHADUW	matig, alleen de eigen schaduw
DOOD HOUT	bijna geen
BED TOTAAL%	100
BED MOS%	10
wv VEMO%	10
BED KRUID%	20
BED STRUIK%	95
BED BOOM%	0

De westoever is vooral een Salix-bos met veenmosondergroei.

DEEL	De noordoever: het Myrica+Betula-struweel deel tot de lagere en meer open vegetatie in het oosten.
DATUM+OPN.NR	2005072103
COORD	van 145,13/398,48 tot 145,33/398,41
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	nee
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OEVERZONE
DEF	Van de droge rand tot het open water. Alleen voor zover te overzien vanaf de oever. (plm 10 m).
BREED MINm	10
BREED GEMm	50
BREED MAXm	80
HOOGcm	0
SAP MINcm	veel
SAP GEMcm	veel
SAP MAXcm	veel
SCHADUW	matig, alleen de eigen schaduw.
DOOD HOUT	nauwelijks
BED TOTAAL%	98
BED MOS%	50
wv VEMO%	50
BED KRUID%	15
BED STRUIK%	75

Langs het water staat een vaak brede rietzoom. Daarachter een Myrica-Salix-Betula-struiklaag en plaatselijk stukken zonder struiklaag. De berken, die soms wat hoger zijn, zijn tot de struiklaag gerekend.

DEEL	De oostoever, meest met vrij open vegetatie met natte slenken, tot in het zuiden grote plassen achter rietkragen.
DATUM+OPN.NR	2005072104
COORD	van 145,33/398,41 tot 145,46/07
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	nee
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OEVERZONE
DEF	Van de droge rand tot het open water. Veel door de oeverzone gelopen tot waar het zand op plm 50 cm zit.
BREED MINm	10
BREED GEMm	30
BREED MAXm	70
HOOGcm	0
SAP MINcm	20
SAP GEMcm	60?
SAP MAXcm	veel
SCHADUW	geen
DOOD HOUT	geen
BED TOTAAL%	100
BED MOS%	60
wv VEMO%	59
BED KRUID%	10
BED STRUIK%	50

Verzameld Utricularia intermedia
Opmerkingen Er loopt een klein paadje het ven in. Daar staat de Utricularia intermedia.

Er zijn slenken met Utricularia minor, Drosera intermedia, Rhynchospora alba en Sphagnum/Polytrichum-velden.

In het zuidoosten is een groter open water (100 x 100 m) met op het oog alleen Nymphaea alba. Dit is buiten de opname gehouden.

Her en der zijn ijzerkwelplekken (bacterievlies).

DEEL	De zuidoever vanaf de stuw tot het open water in de zuidoostrand
DATUM+OPN.NR	2005090701
COORD	van 145,130/398,021 tot 145,47/398,06. Het grootste deel, dat ook nog het best te overzien is, ligt in km-blok 145/397.
WAARNEMERS	John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	nee
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OEVERZONE
DEF	Van de droge rand tot het open water. Alleen voor zover te overzien vanaf de oever (plm 10 m).Het water onder het Salix-bos tot de oeverzone gerekend.
BREED MINm	30
BREED GEMm	50
BREED MAXm	60
HOOGcm	0
SAP MINcm	veel
SAP GEMcm	veel
SAP MAXcm	veel
SCHADUW	over-schaduwd, alleen de eigen schaduw.
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	100
BED MOS%	40
wv VEMO%	40
BED KRUID%	10
BED STRUIK%	95

NR Opname	200507201	200507201	200507202	200507203	200507204	2005090701
WETNAAM	open water	oever vanuit boot	westoever	noordoever	oostoever	zuidoever
Agrostis canina			<1e	<1e		<1e
Alisma plantago-aquatica		r
Alnus glutinosa		7d			r
Betula pubescens		<1d	<1e	10b	<1b	20b
Bidens frondosa		r	r	r	r
Calamagrostis canescens		<1e	<1e	r		<1d
Callitriche spec.						<1d
Calystegia sepium		r
Cardamine pratensis		r	r	r
Carex acuta		<1e
Carex curta		r	<1e		<1e	<1d
Carex elata		<1e	<1c
Carex nigra			r
Carex pseudocyperus		<1e	r		r
Carex rostrata				<1e	<1c	<1c
Carex x elytroides			<1e
Cicuta virosa		<1e	r	r
Drosera intermedia					<1c
Drosera rotundifolia				r
Dryopteris carth + dil		r
Dryopteris carthusiana			<1e
Dryopteris dilatata			r			r
Dryopteris filix-mas			r
Eleocharis multicaulis					<1e
Erica tetralix				r
Eriophorum angustifolium				<1d	3c
Galium palustre		<1e	<1e		r	<1e
Glyceria maxima		<1e	<1e
Hydrocharis morsus-ranae			<1e		r	r
Hydrocotyle vulgaris		<1e		<1e	r
Iris pseudacorus		<1e	r			<1d
Juncus acutiflorus		<1e		<1e	<1d
Juncus bulbosus				r	<1d
Juncus effusus		<1e	<1e			<1b
Lemna minor		r	1c	r		1d
Lycopus europaeus		<1e	<1e		r	r
Lysimachia vulgaris		<1d	<1e		r	r
Lythrum salicaria		<1d	<1e
Mentha aquatica		<1e	<1e	<1c	r
Molinia caerulea				<1c	3c	1c
Mos spec.			<1e
Myosotis scorpioides		r	r
Myrica gale		1e	1c	70a	50a	1b
Nuphar lutea	<1d
Nymphaea alba	<1e				<1e
Osmunda regalis			<1e			r
Persicaria hydropiper				1c
Peucedanum palustre		<1e		r	r
Phragmites australis	<1e	40d	1e	10d	5d
Pinus sylvestris		r	r	r	r	r
Polytrichum commune				2c	1b	r
Potentilla palustris				r
Quercus robur				r		r
Ranunculus lingua						<1e
Rhynchospora alba					<1d
Riccia fluitans			<1e
Rorippa amphibia			r
Rubus fruticosus						r
Rumex hydrolapathum		r
Salix cinerea		30d	95a	5c	1c	95a
Salix x multinervis						1e
Schoenoplectus lacustris	<1e
Scutellaria galericulata		<1e	r
Solanum dulcamara		r	<1e			r
Sparganium erectum		<1e	<1e
Sphagnum denticulatum					2d
Sphagnum fimbriatum			<1e	30c	10b	40c
Sphagnum palustre				1d	5d	<1d
Sphagnum fallax				1d	50b
Sphagnum squarrosum			10c	10d		<1d
Thelypteris palustris		<1d
Typha angustifolia	<1e	<1e
Urtica dioica			r
Utricularia intermedia					r
Utricularia minor					<1c

Bijzondere soorten in het Belversven Hetgeen vanaf het water is te overzien, kmhok: 145/398

nr	soortnaam	x-coör	y-coör	telwijze	aantal
0427	Thelypteris palustris	129	200	opp	B
0427	Thelypteris palustris	160	379	opp	B
0427	Thelypteris palustris	170	380	opp	B
0427	Thelypteris palustris	19	45	opp	B
0427	Thelypteris palustris	32	38	opp	B
0427	Thelypteris palustris	31	33	opp	A
0427	Thelypteris palustris	34	19	opp	B
0346	Potentilla palustris	266	465	exx	C
0346	Potentilla palustris	30	27	exx	B
0346	Potentilla palustris	33	22	exx	B

De Thelypteris staat meest in smalle (30 cm) strookjes langs de oever.

Voor zover te overzien vanaf de oever, kmhok: 145/398

nr	soortnaam	x-coör	y-coör	telwijze	aantal
0908	Osmunda regalis	11	10	exx	C
0908	Osmunda regalis	144	010	exx	A
0908	Osmunda regalis	135	088	exx	B
0418	Drosera rotundifolia	240	531	exx	A
1323	Utricularia intermedia	424	176	opp	A
0417	Drosera intermedia	30	28	exx	E
0417	Drosera intermedia	32	27	exx	E
0417	Drosera intermedia	37	21	exx	G
0417	Drosera intermedia	42	17	exx	F
1068	Rhynchospora alba	30	28	exx	E
1068	Rhynchospora alba	37	22	exx	E
1324	Utricularia minor	33	27	opp	B
1324	Utricularia minor	37	22	opp	E
1324	Utricularia minor	42	17	opp	F
0346	Potentilla palustris	264	468	exx	B
1051	Ranunculus lingua	265	463	exx	B
0849	Myrica gale	1	3	opp	G
0849	Myrica gale	3	4	opp	G
0849	Myrica gale	35	2	opp	G

Voor zover te overzien vanaf de oever, kmhok: 145/397 = de zuidrand.

nr	soortnaam	x-coör	y-coör	telwijze	aantal
0908	Osmunda regalis	134	992	exx	A
1051	Ranunculus lingua	228	940	opp	C

NAAM VEN	Staalbergven
DATUM+OPN.NR	2005072801
OW-COORD,	143,7
NZ-COORD,	398,45
DEELGEBIED	Oisterwijkse bossen
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	nee
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OPEN WATER
KL.WA.	kleurloos
HELDERHEID	helder
BOD.ZICHT	ja
VLIES(bed)	<1%
pH	6,2
EGV	70
SAP MINcm	0
SAP GEMcm	1
SAP MAXcm	10
MONSTERWIJZE	lopend gezien en geharkt tot plm 80 cm diep = een strook van 5-10 m breed
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	80
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	<1
BED SUBMERS%	80

WETNAAM	Open water
Agrostis canina	<1
Bidens frondosa	r
Carex rostrata	<1
Warnstorffia exannulata	30	=Drepanocladus exannulatus; 'overal, vooral in diepere delen'
Eleocharis palustris	<1
Glyceria fluitans	r
Hydrocotyle vulgaris	3
Hypericum elodes	<1	143,42/398,18: B
Iris pseudacorus	r
Juncus bulbosus	10
Juncus effusus	3
Littorella uniflora	20	overal: G
Lotus pedunculatus	r
Luronium natans	25	overal: G
Lycopus europaeus	r
Lysimachia vulgaris	r
Myrica gale	r	jonge planten in de zuidoever
Phragmites australis	r
Ranunculus sceleratus	r
Sphagnum cuspidatum	30
Sphagnum denticulatum	1

Er is recent zoveel water ingelaten, dat het geen zin heeft om een oeverzone te onderscheiden. We hebben de oost- en zuidoever bekeken en het eiland dat de afscheiding met het zwembad vormt.

Isoetes lacustris hebben we niet aangetroffen, medewerkers van Natuurmonumenten wel (schr.med. Leo de Bruijn). Herman van Dam en Gertie Arts hebben het in het aanspoelsel gevonden, Deze soort staat meest in de diepere delen.

De peilschaal geeft 57 cm aan.

Er zijn 30 Canadese ganzen, een Dodaarsouder met 2 jongen, een Kuifeend met jongen en 6 Wilde eenden.
Verzameld Warnstorffia exannulata (=Drepanocladus exannulatus) herbarium Marleen Smulders, Best.

In de zuidoever zitten enige putjes met een drijftil. Op de drijftil staan onder andere Juncus bulbosus, J.effusis, Carex rostrata, Hydrocotyle vulgaris en veenmos.

Boven de hoogwaterlijn zijn nog aangetroffen: Blechnum spicant ,794/,294: A en Osmunda regalis ,782/,289: A.

In de rand van het ven zijn bomen en struiken gekapt. Dit materiaal ligt als een wal langs het pad langs de zuidkant.

NAAM VEN	Voorste Goorven, eerste deel
DATUM+OPN.NR	2005072802
OW-COORD,	142,33
NZ-COORD,	397,26
DEELGEBIED	Oisterwijkse bossen
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OPEN WATER
LENGTEm	50
BREEDTEm	50
DIEP cm	>100
KL.WA.	bruin
HELDERHEID	matig troebel
BOD.ZICHT	nee
VLIES(bed)%	0
pH	4,5
EGV	115
SAP MINcm	5
SAP GEMcm	10
SAP MAXcm	20 of meer
MONSTERWIJZE	geharkt langs de kant
DOOD HOUT	veel
BED TOTAAL%	5
BED HELOF%	0
BED DRIJF%	<1
BED SUBMERS%	5

OEVERZONE
DEF	waterhoogte
BREED MINm	0,1
BREED GEMm	0,3
BREED MAXm	0,7
HOOGcm	30
SAP MINcm	0
SAP GEMcm	5
SAP MAXcm	10
SCHADUW	veel
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	5
BED MOS%	2
wv VEMO%	2
BED KRUID%	3
BED STRUIK%	0
BED BOOM%	0

WETNAAM	Open water	Oeverzone
Carex lasiocarpa		<1	,380/,225 D
Carex rostrata		<1
Hydrocotyle vulgaris		1
Hypericum elodes		<1	enkele verspreide plukken
Juncus bulbosus	5	1
Juncus effusus		<1
Lysimachia vulgaris		r
Molinia caerulea		r
Nymphaea alba		<1
Potamogeton natans	<1	r
Solanum dulcamara		r
Sphagnum denticulatum		<1
Sphagnum fallax		2

Voor de indeling van het Goorven zie Hofman en Janssen 1986 of Bruinsma 1994 De peilschaal geeft 68 cm aan (op de onderste van de twee schalen)

NAAM VEN	Voorste Goorven, grootste deel
DATUM+OPN.NR	2005072703
OW-COORD,	142,5
NZ-COORD,	397,3
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OPEN WATER
LENGTEm	400
BREEDTEm	200
DIEP cm	>100
KL.WA.	Bruin
HELDERHEID	matig troebel
BOD.ZICHT	nee
VLIES(bed)%	0
pH	4,8
EGV	120
SAP MINcm	5
SAP GEMcm	10
SAP MAXcm	40?
MONSTERWIJZE	Geharkt vanaf de oever. Drijfplanten over het hele ven gezien
DOOD HOUT	matig
BED TOTAAL%	2
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	<1
BED SUBMERS%	2

OEVERZONE
DEF	waterhoogte
BREED MIN m	0,1
BREED GEM m	0,3
BREED MAX m	0,7
HOOG cm	30
SAP MINcm	0
SAP GEMcm	0
SAP MAXcm	1
SCHADUW	geen
DOOD HOUT	matig
BED TOTAAL%	60
BED MOS%	10
wv VEMO%	10
BED KRUID%	50
BED STRUIK%	<1
BED BOOM%	0

WETNAAM	Open water	Oeverzone
Agrostis canina		<1
Alisma plantago-aquatica	r
Betula pubescens		r
Bidens frondosa		r
Carex acutiformis		<1
Carex oederi s.oederi		r	,686/346 A
Carex rostrata	<1	<1
Draadwier spec.	r
Drosera intermedia		<1	,711/,391 E; ,71/,36 E
Echinodorus repens	<1	<1	,467/,386 D; ,56/,40 B; ,721/,392 C; ,64/,18 A; ,471/,386 B
Eleocharis multicaulis	<1	4
Eleocharis palustris pal.	<1
Eriophorum angustifolium		r
Glyceria fluitans		r
Hydrocotyle vulgaris		10
Hypericum elodes		30	,38/,22 A; ,46/,38 A
Juncus acutiflorus		r
Juncus bulbosus	5	10
Juncus effusus		<1
Lycopus europaeus		r
Lysimachia vulgaris		r
Molinia caerulea		<1
Myrica gale		<1
Nuphar lutea		r
Nymphaea alba	<1
Phragmites australis	<1	<1
Potamogeton natans	<1
Potentilla palustris		<1	,322/,233 C; ,345/,303 C; ,601/,364 D; ,683/,340 B; ,597/,175;A ,348/,310 A
Schoenoplectus lacustris	<1	r
Sphagnum denticulatum		8
Sphagnum subnitens		2

Voor de indeling van het Goorven zie Hofman en Janssen 1986
Peilschaal: NAP 8.00 m
We hebben alleen de noord- en oostoever gezien. We zijn langs de oever gelopen voor zover die toegankelijk was, dat is ruim de helft.
Er liggen geen andere soorten waterplanten in de drijfzone.

NAAM VEN	Middelste Goorven
DATUM+OPN.NR	2005081101
OW-COORD	152,87
NZ-COORD	397,40
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OPEN WATER
LENGTEm	400
BREEDTEm	30
DIEP cm	>1
KL.WA.	Groen
HELDERHEID	helder
BOD.ZICHT	nee
VLIES(bed)%	0
pH	3,5
EGV	35
SAP MINcm	5
SAP GEMcm	?
SAP MAXcm	100?
MONSTERWIJZE	langs de zuidoever gelopen en geharkt.
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	2
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	2
BED SUBMERS%	0

OEVERZONE
DEF	waterhoogte
BREED MINm	0
BREED GEMm	1
BREED MAXm	5
HOOGcm	20
SAP MINcm	30
SAP GEMcm	100
SAP MAXcm	100
SCHADUW	over-schaduwd
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	100
BED MOS%	80
wv VEMO%	80
BED KRUID%	20
BED STRUIK%	70
BED BOOM%	0

WETNAAM	Open water	Oeverzone
Alisma plantago-aquatica	<1
Betula pubescens		3
Callitriche platycarpa		r
Carex curta		<1
Carex pseudocyperus		r
Carex rostrata	1	<1
Dryopteris carthusiana		r
Dryopteris dilatata		r
Juncus effusus		5
Lemna minor	<1
Lemna minuta	<1
Molinia caerulea		10
Myrica gale		60
Pinus sylvestris		r
Salix cinerea		2
Sphagnum fimbriatum		10
Sphagnum palustre		1
Sphagnum fallax		2
Sphagnum squarrosum		60

De meeste bedekking van het water zit in de uiterste oosthoek. De noordrand is steil en overschaduwd door Gagel. De zuidrand is breder en 'dus' gevarieerder.
Het lijkt erop dat dit ven niet is aangepakt in de jaren '90. In elk geval lijkt de gagelbegroeiing erg op wat ik me herinner van het Goorven in 1992.

NAAM VEN	Achterste Goorven
DATUM+OPN.NR	2005081102
OW-COORD,	142,83
NZ-COORD,	397,22
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OPEN WATER
LENGTEm	400
BREEDTEm	60
DIEP cm	>100
KL.WA.	kleurloos
HELDERHEID	helder
BOD.ZICHT	ja
VLIES(bed)%	0
pH	3,6-4,0
EGV
SAP MINcm	30
SAP GEMcm	50
SAP MAXcm	50?
MONSTERWIJZE	geharkt. Zie onder.
DOOD HOUT	geen
BED TOTAAL%	25
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	25
BED SUBMERS%	0

OEVERZONE
DEF	waterhoogte
BREED MINm	0
BREED GEMm	0
BREED MAXm	3
HOOGcm	10
SAP MINcm	30
SAP GEMcm	30
SAP MAXcm	50
SCHADUW	geen
DOOD HOUT	matig
BED TOTAAL%	100
BED MOS%	70
wv VEMO%	70
BED KRUID%	30
BED STRUIK%	60
BED BOOM%	0

WETNAAM	Open water	Oeverzone
Betula pubescens		<1
Carex curta		<1
Carex rostrata	<1	1
Drepanocladus fluitans		r
Drosera intermedia		<1	142,83/397,22 D
Drosera rotundifolia		<1	142,93/397,28 C; 142,83/397,22 E; 142,78/397,20 D; 143,026,/397,414 B; 142,83/397,22 A
Eleocharis multicaulis		<1
Erica tetralix		<1
Eriophorum angustifolium	<1	<1
Hypericum elodes		<1	142,82/397,20 D
Juncus bulbosus	<1	<1
Juncus effusus		<1
Molinia caerulea	<1	30
Myrica gale		60
Nymphaea alba	25
Phragmites australis	<1	<1
Pinus sylvestris		r
Polytrichum commune		<1
Rhynchospora alba		<1	142,95/397,29 C; 142,93/397,28 B; 142,90/397,26 C; 142,83/397,22 C; 142,78/397,20 C
Sphagnum cuspidatum		40
Sphagnum denticulatum		20
Sphagnum fimbriatum		10
Sphagnum fallax		<1

Er liggen veel omgezaagde dode bomen op de oever. Daardoor is de waterkant slecht bereikbaar. We hebben veel insteken gemaakt, maar de oever niet overal gezien.
Verzameld: Drosera kruising?

NAAM VEN	Witven
DATUM+OPN.NR	2005081103
OW-COORD,	142,6
NZ-COORD,	397,5
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	goed
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFT.OF VERL.APART	nee

OPEN WATER
LENGTEm	500
BREEDTEm	60
DIEP cm	>100
KL.WA.	kleurloos
HELDERHEID	helder
BOD.ZICHT	ja
VLIES(bed)%	0
pH	4,8
EGV	90
SAP MINcm	10
SAP GEMcm	20?
SAP MAXcm	20?
MONSTERWIJZE	geharkt, de zuidoever niet bezocht.
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	50
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	1
BED SUBMERS%	50

OEVERZONE
DEF	waterhoogte
BREED MINm	0
BREED GEMm	0,1
BREED MAXm	1
HOOGcm	40
SAP MINcm	0
SAP GEMcm	0
SAP MAXcm	5
SCHADUW	matig
DOOD HOUT	geen
BED TOTAAL%	98
BED MOS%	2
wv VEMO%	2
BED KRUID%	90
BED STRUIK%	15
BED BOOM%	0

WETNAAM	Open water	Oeverzone
Alisma plantago-aquatica	r
Bidens connata		<1
Bidens frondosa		<1
Bidens tripartita		<1
Carex rostrata	<1
draadwier spec.	15
Drosera intermedia		<1	,701/,636 E
Dryopteris carthusiana		<1
Echinodorus repens	<1	<1	,751/,636 C; ,89/,66 C
Eleocharis multicaulis	<1	<1
Eleogiton fluitans		r	,540/,489 A; ,690/,637 A.
Hydrocotyle vulgaris	<1	30
Hypericum elodes	<1	50	,6/,5 G
Juncus bulbosus	30	1
Juncus effusus		<1
Luronium natans	r		,691/,646 A
Lycopodiella inundata		r	, 701/,636 B
Lycopus europaeus		r
Lysimachia vulgaris		r
Molinia caerulea		1
Myrica gale		5
Nymphaea alba	<1
Phragmites australis	<1
Pinus sylvestris		r
Potamogeton natans	1
Salix cinerea		r
Schoenoplectus lacustris		<1
Sphagnum denticulatum		<1
Sphagnum fallax		1
Typha latifolia	<1

Peilschaal 80 cm, bij 142,6/397,5.

NAAM VEN	Van Esscheven
DATUM+OPN.NR	2005081104
OW-COORD,	142,6
NZ-COORD,	397,8
WAARNEMERS	Toon van der Schans, Wim van der Ven, John Bruinsma
WEER	bruikbaar voor en na een bui
OPEN WATER & OEVER APART	ja
DRIJFT.OF VERL.APART	nee; drijtillen zie onder

OPEN WATER
LENGTEm	600
BREEDTEm	80
DIEP cm	>100
KL.WA.	kleurloos
HELDERHEID	helder
BOD.ZICHT	ja
VLIES(bed)%	<1
pH	5,4
EGV	90
SAP MINcm	10
SAP GEMcm	30
SAP MAXcm	30?
MONSTERWIJZE	geharkt. De hele oeverzone gezien.
DOOD HOUT	veel
BED TOTAAL%	20
BED HELOF%	<1
BED DRIJF%	<1
BED SUBMERS%	10

OEVERZONE
DEF	waterhoogte
BREED MINm	0
BREED GEMm	0
BREED MAXm	50
HOOGcm	20
SAP MINcm	0
SAP GEMcm	0
SAP MAXcm	20
SCHADUW	matig
DOOD HOUT	weinig
BED TOTAAL%	70
BED MOS 10%	10
wv VEMO%	10
BED KRUID%	40
BED STRUIK%	40
BED BOOM%	0

WETNAAM	Open water	Oeverzone
Agrostis stolonifera	<1
Bidens frondosa		<1
Carex curta		<1
Carex elata?		<1
Carex lasiocarpa		<1	142,996/398,005 C
Carex pseudocyperus		<1
Carex rostrata	<1
draadwier spec.	20
Echinodorus repens	<1		142,54/397,78 C; 142,667/397,842 C
Eleocharis multicaulis	<1	1
Hydrocotyle vulgaris	<1	5
Hypericum elodes		5	142,97/398,03 A
Iris pseudacorus		r
Juncus acutiflorus		r
Juncus bulbosus		2
Luronium natans	<1		142,63/397,78 A; 142,601/397778 A; 142,667/397,842 A
Lycopodiella inundata		<1	142,538/397,813 A
Lycopus europaeus		r
Lysimachia vulgaris		r
Lythrum salicaria		r
Molinia caerulea		35
Nymphaea alba	<1
Osmunda regalis		r	142,601/397,778 B
Peucedanum palustre		<1
Phragmites australis	<1	<1
Pilularia globulifera	<1	<1	142,63/397,78 D; 142,48/397,76 B; 142,868/397,993 A; 142,965/398,078 B; 143,00/397,97 E; 143,06/397,97 D
Potentilla palustris	<1	<1	142,93/397,89 C; 143,002/397,992 C
Schoenoplectus lacustris	<1
Solanum dulcamara		r
Sphagnum denticulatum		3

De zuidrand is vanaf de verbindingsloot in het midden tot in de zuidwesthoek het breedst. Daar staat de meest gevarieerde begroeiing.
Vooral aan de noordkant ligt veel hout in het water.
Er is een eilandje van Pilularia globularis, waarschijnlijk een drijftil en ook drijvende Pilularia op draadwier.

Excursieverslag Winkelsven-zuid
Bezoeken van jb aan het voormalig grasland ten zuiden van de dijk bij het Winkelsven, dat is oost-west van 146,341/395,350 (= perceelsloot) t/m 146,148/395,310; zuid-noord van de schrikdraad tot de dijkvoet.
Bezoekdata: 6-6 en 9-9-2005
Methode: Streeplijst en Bijzondere soortenlijst.
Op streeplijst: FLORON = de aantallen volgens de FLORON-schaal zoals die wordt toegepast op streeplijsten; PLAS p= bij het plasje, eventueel ook elders.
Bijzondere soorten-lijst zie na de streeplijst. Ook twee kranswieren in de poel.

NRSL	FLORON	PLAS	WETNAAM	NEDNAAM
0019			Agrostis capillaris	Gewoon struisgras
0028		p	Alisma plantago-aquatica	Grote waterweegbree
0036			Alnus glutinosa	Zwarte els
0066			Anthoxanthum odoratum	Gewoon reukgras
0139			Betula pubescens	Zachte berk
0140			Betula pendula	Ruwe berk
0143		p	Bidens frondosa	Zwart tandzaad
0144		p	Bidens tripartita	Veerdelig tandzaad
0173			Calamagrostis canescens	Hennegras
0180		p	Callitriche hamulata	Haaksterrenkroos
0186	3		Calluna vulgaris	Struikhei
0205			Cardamine pratensis	Pinksterbloem
0211			Carex acuta	Scherpe zegge
0212			Carex acutiformis	Moeraszegge
0219			Carex curta	Zompzegge
0220			Carex oederi subsp. oedocarpa	Geelgroene zegge
0237			Carex elata	Stijve zegge
0254			Carex pseudocyperus	Hoge cyperzegge
0259			Carex riparia	Oeverzegge
0267			Carex vesicaria	Blaaszegge
0331			Cirsium arvense	Akkerdistel
0346	5	p	Potentilla palustris	Wateraardbei
0426			Dryopteris carthusiana	Smalle stekelvaren
0436		p	Eleocharis multicaulis	Veelstengelige waterbies
0448		p	Epilobium ciliatum	Beklierde basterdwederik
0473	3		Erica tetralix	Gewone dophei
0490			Eupatorium cannabinum	Koninginnenkruid
0530			Rhamnus frangula	Sporkehout
0584		p	Glyceria fluitans	Mannagras
0631			Holcus lanatus	Gestreepte witbol
0632			Holcus mollis	Gladde witbol
0638	2	p	Hottonia palustris	Waterviolier
0641			Hydrocotyle vulgaris	Gewone waternavel
0644		p	Hypericum elodes	Moerashertshooi
0665		p	Iris pseudacorus	Gele lis
0670			Juncus acutiflorus	Veldrus
0680			Juncus effusus	Pitrus
0723			Lemna minor	Klein kroos
0759			Lonicera periclymenum	Wilde kamperfoelie
0780		p	Lycopus europaeus	Wolfspoot
0784	5		Lysimachia vulgaris	Grote wederik
0785	2	p	Lythrum salicaria	Grote kattenstaart
0813		p	Mentha aquatica	Watermunt
0832			Molinia caerulea	Pijpenstrootje
0841		p	Myosotis laxa subsp. cespitosa	Zompvergeet-mij-nietje
0844		p	Myosotis scorpioides	Moerasvergeet-mij-nietje
0849	5		Myrica gale	Wilde gagel
0868		p	Oenanthe aquatica	Watertorkruid
0908	1		Osmunda regalis	Koningsvaren
0929		p	Peucedanum palustre	Melkeppe
0933			Phragmites australis	Riet
0957			Poa palustris	Moerasbeemdgras
0959			Poa trivialis	Ruw beemdgras
0983			Populus tremula	Ratelpopulier
0995		p	Potamogeton natans	Drijvend fonteinkruid
1008			Potentilla erecta	Tormentil
1020			Prunus serotina	Amerikaanse vogelkers
1037			Quercus robur	Zomereik
1048	3	p	Ranunculus flammula	Egelboterbloem
1053		p	Ranunculus ololeucos	Witte waterranonkel
1074		p	Rorippa amphibia	Gele waterkers
1093			Rumex acetosa	Veldzuring
1099			Rumex hydrolapathum	Waterzuring
1101			Rumex obtusifolius	Ridderzuring
1119			Salix cinerea	Grauwe wilg
1124			Salix repens	Kruipwilg
1154		p	Eleogiton fluitans	Vlottende bies
1173			Scutellaria galericulata	Blauw glidkruid
1227			Sorbus aucuparia	Wilde lijsterbes
1245			Stachys palustris	Moerasandoorn
1248			Stellaria graminea	Grasmuur
1254			Stellaria palustris	Zeegroene muur
1318		p	Typha latifolia	Grote lisdodde
1321			Urtica dioica	Grote brandnetel
1544			Agrostis canina	Moerasstruisgras
1593			Salix x multinervis
1634			Rubus fruticosus s.l.	Gewone braam
1852			Amelanchier lamarckii	Amerikaans krentenboompje
2343		p	Juncus bulbosus	Knolrus
2376			Galium palustre	Moeraswalstro

Bijzondere soorten van het Winkelsven-zuid
kmhok: 146/395

nr	soortnaam	x-coör	y-coör	telwijze	aantal	eigenaar	IPI	status
0644	Hypericum elodes	333	932	exx	B	nm	363	0
0644	Hypericum elodes	223	918	exx	E	nm	354	0
0644	Hypericum elodes	25	93	exx	E	nm	354	0
0908	Osmunda regalis	349	925	exx	A	nm	975	0
1254	Stellaria palustris	262	937	exx	D	nm	363	0
0346	Potentilla palustris	23	92	exx	G	nm	363	0
0346	Potentilla palustris	148	910	exx	C	nm	354	0
1053	Ranunculus ololeucos	225	923	exx	C	nm	354	0
0220	Carex oederi oedocarpa	337	937	exx	A	nm	363	0
1154	Eleogiton fluitans	229	926	exx	B	nm	354	0
1154	Eleogiton fluitans	241	929	exx	A	nm	354	0
0638	Hottonia palustris	231	913	exx	C	nm	354	0

Opmerking:
geen

Kranswieren in de poel

nr	soortnaam	x-coör	y-coör	telwijze	aantal	eigenaar	IPI	status
2119	Nitella translucens	23	94	opp	E	nm	354	0
2197	Chara globularis var.virg.	21	92	opp	B	nm	354	0
2197	Chara globularis var.virg.	225	942	opp	B	nm	354	0

Drasse laagte in het Banisveld
In het Banisveld bevindt zich bij 147,43/395,92 een ondiepe plas met meest Pilularia globulifera Daarnaast staat er ook enig Callitriche hamulata en Nitella translucens (FLORON-schaal opp A).

Aanvulling op het Excursieverslag 2004 naar het Winkelsven
Op 27 juni 2004 hebben enige leden van de Floristische Werkgroep een bezoek gebracht aan het Winkelsven. Daarover is gerapporteerd in John Bruinsma (2004) Verslag Excursie Floristische Werkgroep naar het Winkelsven, Kampina, 27 juni 2004. Floristische Werkgroep KNNV afdeling Eindhoven. Zonder twijfel hebben we daar Deschampsia setacea (Moerassmele) gemist. Deze soort komt voor op enige drasse plekken. In het excursieverslag zou de soortenlijst van het Winkelsven-west aan te vullen zijn met Deschampsia setacea <1%. Mogelijk staat de soort ook in toen gemaakte vegetatieopnames.

Adres van de auteur
Thorbeckelaan 24; 5694 CR Breugel; 0499-473384; jhpbruinsma@gmail.com
Terug naar Publicaties